Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

pro tuā facilitate et humanitate C

  • 1 humanitas

    hūmānĭtas, ātis, f. [humanus], human nature, humanity, in a good sense; the qualities, feelings, and inclinations of mankind.
    I.
    In gen. (for the most part only in Cic.):

    magna est vis humanitatis, multum valet communio sanguinis,

    Cic. Rosc. Am. 22, 63:

    naturas hominum vimque omnem humanitatis penitus perspicere,

    id. de Or. 1, 12, 53:

    humanitatis societas,

    id. Rep. 2, 26:

    communis humanitatis jus,

    id. Fl. 11, 24; cf.:

    communis humanitatis causa,

    id. Quint. 16, 51:

    peterem errato veniam ex humanitate communi,

    id. Sull. 23, 64:

    humanitatis prima species,

    id. Tusc. 4, 14, 32:

    at natura certe dedit, ut humanitatis non parum haberes,

    id. Rosc. Am. 16, 46:

    humanitatem tuam amoremque in tuos reditus celeritas declarabit,

    id. Att. 4, 15, 2:

    nec potuisse (te) non commoveri (viri amicissimi morte) nec fuisse id humanitatis tuae,

    id. Lael. 2, 8:

    fac, id quod est humanitatis tuae, ne quid aliud cures hoc tempore, nisi ut quam commodissime convalescas,

    which you owe to yourself as a man, id. Fam. 16, 11, 1:

    assiduitate molestiarum sensum omnem humanitatis ex animis amittimus,

    id. Rosc. Am. 53, 154 fin.; cf.:

    jam ad ista obduruimus et humanitatem omnem exuimus,

    id. Att. 13, 2, 1; id. Lig. 5, 14:

    nisi ex ejus animo exstirpatam humanitatem arbitramur,

    id. Lael. 13, 48:

    age vero, quid esse potest in otio aut jucundius aut magis proprium humanitatis quam sermo facetus ac nulla in re rudis?

    id. de Or. 1, 8, 32:

    homines quidem pereunt: ipsa humanitas, ad quam homo effingitur, permanet,

    Sen. Ep. 65.—
    B.
    Transf., concr., i. q. humanum genus, the human race, mankind (very rare;

    mostly post-class.): ista in figura hominis feritas a communi tamquam humanitatis corpore segreganda est,

    Cic. Off. 3, 6, 32:

    humanitatem hoc loco dicimus omne hominum genus,

    Hier. Ep. 147:

    timorem omnem, quo humanitas regitur, sustulerunt,

    Min. Fel. Oct. 8; App. Dogm. Plat. 1, p. 11; id. Trism. p. 288.
    II.
    In partic.
    A.
    Humane or gentle conduct towards others, humanity, philanthropy, gentleness, kindness, politeness (syn.: comitas, facilitas, mansuetudo, clementia, opp. severitas;

    very freq. and class.): quemquamne existimas Catone proavo tuo commodiorem, communiorem, moderatiorem fuisse ad omnem rationem humanitatis?... Sed si illius comitatem et facilitatem tuae gravitati severitatique asperseris, etc.,

    Cic. Mur. 31, 66; cf.:

    pro tua facilitate et humanitate,

    id. Fam. 13, 24, 2:

    difficillimam illam societatem gravitatis cum humanitate,

    id. Leg. 3, 1, 1:

    ut summa severitas summa cum humanitate jungatur,

    id. Fam. 12, 27:

    ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum, studiis bellandi jam immanes ac feros,

    id. Rep. 2, 14; cf. id. Sull. 33, 92; id. de Imp. Pomp. 14, 42; cf.

    also: omnia plena clementiae, mansuetudinis, humanitatis,

    id. Q. Fr. 1, 1, 8 fin.; and: pro sua clementia atque humanitate, Hirt. B. G. 8, 21, 2; Caes. B. C. 3, 20, 2:

    tantaque poena (eos) afficiamus, quantam aequitas humanitasque patitur,

    Cic. Off. 2, 5, 18:

    singularis humanitas suavissimique mores,

    id. Att. 16, 16, A, 6:

    Caesaris summa erga nos humanitas,

    id. Fam. 4, 13, 2; cf.:

    amorem erga me, humanitatem suavitatemque desidero,

    id. Att. 15, 1, A, 1:

    humanitas vetat superbum esse adversus socios,

    Sen. Ep. 88 med.:

    humanitatis praecipua pars est, honestissimum quemque complecti, etc.,

    Plin. Ep. 9, 5, 1:

    illa vero vitiosissima, quae jam humanitas vocatur, invicem qualiacumque laudandi,

    Quint. 2, 2, 10.—
    B.
    Mental cultivation befitting a man, liberal education, good breeding, elegance of manners or language, refinement (cf. on this signif. Gell. 13, 16; syn.: doctrina, litterae, eruditio;

    freq. and class.): homo non communium litterarum et politioris humanitatis expers,

    Cic. de Or. 2, 17, 72:

    esse politum propriis humanitatis artibus,

    id. Rep. 1, 17; cf.:

    humanitate politiores,

    id. de Or. 2, 37, 154:

    in omni recto studio atque humanitate versari,

    id. ib. 1, 60, 256:

    sine ulla bona arte, sine humanitate, sine ingenio, sine litteris,

    id. Verr. 2, 4, 44, § 98:

    doctrinae studium atque humanitatis,

    id. Cael. 10, 24; cf.:

    propter humanitatem atque doctrinam Anco regi familiaris,

    id. Rep. 2, 20:

    in omni genere sermonis, in omni parte humanitatis dixerim oratorem perfectum esse debere,

    id. de Or. 1, 16, 71; cf. id. ib. 1, 9, 35 (Ellendt ad loc.):

    orator inops quidam humanitatis atque inurbanus,

    id. ib. 2, 10, 40:

    ea quae multum ab humanitate discrepant, ut si quis in foro cantet,

    good manners, id. Off. 1, 40, 145:

    Socratem opinor in hac ironia dissimulantiaque longe lepore et humanitate omnibus praestisse,

    polished language, id. de Or. 2, 67, 270:

    (epistulae) humanitatis sparsae sale,

    id. Att. 1, 13, 1:

    alicujus litteras aut humanitatem adamare,

    id. Rosc. Am. 41, 121:

    litteris, et humanitate alicujus delectari,

    id. Verr. 2, 3, 4, § 8.

    Lewis & Short latin dictionary > humanitas

  • 2 facilitas

    făcĭlĭtas, ātis, f. [facilis], easiness, ease, facility in doing any thing.
    I.
    In gen. (mostly post-Aug.):

    haec in bonis rebus, quod alii ad alia bona sunt aptiores, facilitas nominetur, in malis proclivitas,

    inclination, disposition, Cic. Tusc. 4, 12, 28; cf.:

    aetatis illius (i. e. puerilis) facilitas,

    capability, Quint. 1, 12, 11:

    audendi facilitas,

    id. 12, 6, 7:

    pariendi,

    Plin. 21, 24, 95, § 167:

    oris,

    i. e. easy enunciation, Quint. 10, 7, 26:

    corporis,

    a tendency to blush, Sen. Ep. 11:

    soli,

    facility in working, Plin. 18, 19, 49, § 178:

    picea tonsili facilitate,

    id. 16, 10, 18, § 40:

    (smaragdi) ad crassitudinem sui facilitate translucida,

    i. e. facility in transmitting the rays of light, id. 37, 5, 16, § 63.—
    II.
    In partic.
    A.
    Of speech, facility or fluency of expression (post-Aug.):

    Fabianus disputabat expedite magis quam concitate, ut possis dicere, facilitatem esse illam, non celeritatem,

    Sen. Ep. 40:

    quae in oratore maxima sunt, ingenium, inventio, vis, facilitas,

    Quint. 10, 2, 12; 10, 5, 1; 10, 7, 20; 11, 1, 42; Suet. Gramm. 23 al.; cf. Quint. 10, cap. 7.—
    B.
    (Acc. to facilis, II. A.) Of character.
    1.
    In a good sense, willingness, readiness, good-nature, courteousness, affability (freq. in Cic.;

    syn.: lenitas, humanitas): male docet te mea facilitas multa,

    Ter. Heaut. 4, 1, 35:

    si illius comitatem et facilitatem tuae gravitati severitatique asperseris,

    Cic. Mur. 31, 66; cf. id. Lael. 18, 66:

    pro tua facilitate et humanitate,

    id. Fam. 13, 24, 2:

    facilitas in audiendo,

    id. Q. Fr. 1, 1, 7, § 21; cf.:

    facilitas et lenitudo animi,

    id. Off. 1, 25, 88 Orell. N. cr.:

    facilitas indulgentiaque,

    Suet. Caes. 72:

    facilitate par infimis esse,

    Cic. de Imp. Pomp. 14, 41:

    sermonis,

    id. Att. 12, 40, 2:

    magis id facilitate quam alia ulla culpa mea contigit,

    id. de Or. 2, 4, 15:

    actio facilitatem significans,

    id. ib. 2, 43, 184.—
    2.
    In a bad sense, levity, heedlessness, Suet. Claud. 29; cf.:

    fornicationis,

    Vulg. Jerem. 3, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > facilitas

  • 3 humanitas

    hūmānitās, ātis f. [ humanus ]
    1) человеческая природа, человеческое достоинство
    fac id, quod est humanitatis tuae C — поступай так, как велит тебе долг человека
    2) человеколюбие, гуманность, доброта, обходительность (adversus minores Sen)
    3) образованность, духовная культура
    inops (или expers) humanitatis C — некультурный, необразованный
    4) утончённый вкус, тонкость обращения, изящество манер, изысканность речи, учтивость, воспитанность ( pro tuā facilitate et humanitate C)
    5) ( редко) человеческий род, человечество Ap, MF, Eccl

    Латинско-русский словарь > humanitas

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»